ဦးဥတၱမ အတြင္းေရး

        ဦးဥတၱမလို ပုဂိၢဳလ္ကား ျဖစ္ရလိုပါ၏။
သို႔ေသာ္ ဦးဥတၱမလို ေခါင္းေဆာင္ကား
ဘ၀အဆက္ဆက္ မျဖစ္ရပါလို။

သခၤါရ စက္ကြင္းသို႔ ခ်ဥ္းနင္း ၀င္ေရာက္ၿပီးျဖစ္ေတာ္မူေသာ ေက်းဇူး႐ွင္ ဦးဥတၱမ အ႐ွင္ျမတ္၏ အေၾကာင္းကို ကုလား အဂၤလိပ္ သတင္းစာဆရာတို႔မွတစ္ပါး အျခားမည္သည့္ ျမန္မာသတင္းစာတို႔ကမွ ကၽြႏု္ပ္အား ေရးသားရန္ တိုက္တြန္းျခင္း မ႐ွိပါ။ သို႔ေသာ္ လြန္ခ့ဲေသာ ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာကပင္ ရင္းႏွီးဆည္းကပ္ဖူးသျဖင့္ ၾကည္ညိဳေလးျမတ္ေသာ ေစတနာ သဒၶါဓါတ္က ႏွိဳးေဆာ္လတ္ေသာေၾကာင့္ အနည္းငယ္ ေရးသားရျခင္းမွ် ျဖစ္ပါသည္။

အထက္ေဖာ္ျပပါ ဆရာေတာ္ဘုရား၏ ေထ႐ုပၸတိၱကို အျခား အျခားေသာ ပုဂၢိဳလ္တို႔က အထိုက္ အေလ်ာက္ ေရးသားၾကၿပီးျဖစ္၍ အထူးေဖာ္ျပရန္ မလိုေသာ္လည္း ဆရာေတာ္ ဘုရား၏ စိတ္ေန သေဘာထား လိုရင္းျဖစ္ေသာ အေၾကာင္းအခ်က္ကေလးမ်ားကိုကား အနည္းငယ္ ေရးသားလိုပါသည္။

မဟုတ္မခံ
ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ နဂိုစိတ္ဓါတ္မွာ မဟုတ္မခံ လုပ္ႀကံျပဳမူတတ္ျခင္း၊ မွန္သည္ဟုထင္လွ်င္ ေနာက္မဆုတ္တမ္း လုပ္တတ္ျခင္း၊ ရဲရင့္တည္ၾကည္ျခင္း၊ လံု႔လ၀ိရိယႀကီးျခင္းတို႔ ျဖစ္၏။ ဤက့ဲသို႔ ထူးျမတ္ေသာ စိတ္ဓါတ္ေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားထဲမွ ႏိုင္ငံျခားသို႔ ပထမ အဦးအစ ေပါက္ေရာက္ေက်ာ္ၾကားခ့ဲ၏။ ပထမ အစ အိႏိၵယ၌ မစၥတာဂႏီၵ၊ စီ အာ ဒတ္(စ)၊ တိလက္ စေသာ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံေရးကို ေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊ ဂ်ပန္ျပည္တြင္ ပါဠိ၊ သကၠတ ဘာသာ၊ ပ႐ုိဖက္ဆာအျဖစ္ျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊ ထို႔ျပင္ ကမာၻအရပ္ရပ္သို႔ လွည့္လည္းျခင္းျဖင့္ ျမန္မာတို႔၏ ဂုဏ္ကို ျမွင့္တင္ခ့ဲေသာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးျဖစ္ေတာ္မူ၏။ ျမန္မာျပည္အတြက္ အသက္စြန္႔၍ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္တို႔ကိုကား အမ်ားသိၿပီးျဖစ္၍ မေရးလိုေတာ့ပါ။

သာသနာျပဳ
တခ်ဳိ႔က ဦးဥတၱမသည္ ႏိုင္ငံျခားမွာ အေနမ်ား၍ ႏိုင္ငံျခား ဘာသာစာေပကိုသာ လိုက္စားသျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာကို မၾကည္ညိဳ မေလးစား ရဟန္းတု၊ ရဟန္းေယာင္ ျဖစ္သည္ဟုပင္ ရက္စက္စြာ ေတြးေတာေျပာဆိုၾကသည္ကို ၾကားရ၏။ မွားေလစြ။ သာသနာ ဘာသာေရးကို အသည္းစြဲလိုလားေသာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီး ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ဘာသာေရး၌ အယူသည္း၍ မိစာၦဒိ႒ိတစ္ပိုင္းျဖစ္ေနသူ၊ ဘာသာေရးကို ဗန္းျပကာ ႐ွင္လူအမ်ားတို႔အား လိမ္လည္ေနသူတို႔ကိုကား အလြန္ပင္ စက္ဆုပ္ေတာ္မူ႐ွာသျဖင့္ ရင့္သီးစြာ ေျပာဆိုမွဳသည္ မွန္၏။ ဤအျခင္းအရာႏွင့္ ပတ္သက္၍ အခါတစ္ပါး တရားပြဲတစ္ခု၌ "ေ႐ႊတိဂံုဘုရားကို ေအာင္သြယ္ဘုရား"ဟူ၍ ဆိုေတာ္မူဖူးသည္ကို မွတ္မိၾကေပလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ တိုက္႐ိုက္ဘုရားကို ဆိုျခင္း မဟုတ္ဘဲ ဘာသာေရး၊ ဘုရားေက်ာင္းကန္ အာရာမ္အတြင္း၌ မျပဳအပ္သည္ကို ျပဳလုပ္က်င့္ႀကံေနၾကေသာ သူတို႔အား ဆိုျခင္းမွ်သာျဖစ္၏။

၁၉၃၄ ခုႏွစ္၊ တန္ေဆာင္မုန္းလအတြင္းက မိန္႔ေတာ္မူဖူးသည္ကား "ဒို႔ဗမာ ဘုန္းႀကီးအခ်ဳိ႔မွာ ပိဋကတ္စာေပကို သင္ရင္း ပိဋကတ္ထဲမွာပါတ့ဲ ပုဏၰားဥာဏ္ေတြကို ရလို႔ ဒကာ၊ ဒကာမေတြကို ပုဏၰားလိမ္နည္းႏွင့္ လိမ္ေနၾကၿပီ။ ဒါေတြကို သုတ္သင္ဖို႔ အေရးႀကီးေနၿပီ" စသည္ ျဖစ္၏။ အထက္ပါ စကားတို႔ကို ေထာက္ဆျခင္းျဖင့္ ဘာသာ သာသနာေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ ဆႏၵကို သိႏိုင္ရာသည္။

ကၽြန္သာသနာကို အလိုမ႐ွိ
"သာသနာ ႀကီးပြားထြန္းကားေစခ်င္တ့ဲ ဆႏၵဟာ ငါ့စိတ္ထဲမွာ မင္းတို႔ထက္ ပိုၿပီး ႐ွိပါတယ္။ ငါ ဂ်ပန္ျပည္မွေနၿပီး ပထမအႀကိမ္ ကမာၻကို လွည့္စဥ္က ဒီေစတနာႏွင့္ သြားတာ အမွန္ပဲ။ သို႔ေသာ္ ဥေရာပတိုက္မွာ႐ွိတ့ဲ သခင္တိုင္းျပည္ေတြက တို႔ဗုဒၶဘာသာတရား ေကာင္းတာမွန္ေပမယ့္ ယခုေနခါမွာ ကၽြန္လူမ်ဳိးတို႔ သာသနာျဖစ္ေနလို႔ လက္မခံခ်င္ၾကဘူး။ လက္ခံရမွာ ႐ွက္ၾကတယ္။ အဲဒီကတည္းက ငါတို႔တိုင္းျပည္ကို လြတ္လပ္ေအာင္လုပ္ၿပီးမွ သခင္အျဖစ္ႏွင့္ သာသနာျပဳေတာ့မည္လို႔ ဆံုးျဖတ္ခ့ဲတယ္"

အထက္ပါမိန္႔ခြန္းအရ သခင္ သာသနာျပဳရန္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေဆာင္႐ြက္အားထုတ္ေတာ္မူခ့ဲ ပါေသာ္လည္း လိုအင္ဆႏၵ ျပည့္၀ျခင္း မ႐ွိသည္ကို သိ႐ွိေတာ္မူခ့ဲသည့္ အားေလ်ာ္စြာ ခရစ္ႏွစသ္ ၁၉၃၄ ခုႏွစ္၊ ဗာရာဏသီၿမိဳ႔သို႔ ၾကြေရာက္စဥ္ ဟိႏၵဴ ယူနီဗာစီတီ၌ မိမိ၏ ရန္ပံုေငြႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားမွလာမည့္ ဗုဒၶဘာသာ ေက်ာင္းေတာ္သားမ်ားအတြက္ ေက်ာင္းတစ္ခု ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းရန္ ခ်န္ဆယ္လာ ပ႑ိတ္မာလဗီယႏွင့္ စကားေျပာေလရာ ဆရာေတာ္ဘုရား၏ ေတာင္းဆိုခ်က္အတိုင္း ပါဠိဘာသာကို သြင္းမေပးႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ပ်က္ကြက္ခ့ဲရ၏။ တစ္ဖန္ ဗာရာဏသီၿမိဳ႔တြင္း႐ွိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဆီြဒင္သူ သူေဌးကေတာ္ႀကီး အလ္မာဆင္ဒါ၏ တိုက္အိမ္ႀကီးကို ဗုဒၶဘာသာ သာသနာျပဳတိုက္အျဖစ္ျဖင့္ ၀ယ္ထားရန္ ႀကိဳးစားေတာ္မူရာ သူေဌးကေတာ္မွာ ႐ုတ္တရက္ အနိစၥေရာက္သြားသျဖင့္ မေအာင္ျမင္ခ့ဲေပ။

ဤအခ်ိန္အေတာအတြင္း၌ပင္ ဘံုဘိုင္ၿမိဳ႔တြင္ ေဒါက္တာႏိုက္ယာ ေဆာက္လုပ္ေသာ အာနႏၵ ၀ိဟာရ ေက်ာင္းေတာ္ကိုလည္း ေက်းဇူး႐ွင္ ဆရာေတာ္ကိုယ္တိုင္ ဖြင့္လွစ္ ကူညီေတာ္မူခ့ဲေလသည္။

သာသနာ့ ရန္ပံုေငြ
"ဦးဥတၱမဟာ ႏိုင္ငံျခားသြားၿပီး ရန္ပံုေငြႏွင့္ စည္းစိမ္ခံေနတယ္"ဟု အမ်ားအားျဖင့္ ေျပာဆိုၾကသည္ ကို ၾကားဖူး၏။ အလြန္မွားေသာ စကားပင္တည္း။ အိႏိၵယ၌ ေနထိုင္ သီတင္းသံုးပံုကုိ အကုန္အစင္ သိျမင္ ၾကမည္ဆိုပါက ဤသို႔ ေျပာဆိုျပစ္တင္ၾကမည္ဟု မထင္ေပ။ အိႏိၵယ တစ္ႏိုင္ငံလံုးလိုလိုပင္ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ ဂုဏ္ကို သိ႐ွိျမတ္ႏိုးၾကသည့္အတိုင္း လွဴဒါန္းဆည္းကပ္မည့္သူ မ႐ွားျဖစ္၏။ ထို႔ျပင္ ၎ ဆရာေတာ္ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က ျဖဳန္းတီးေမာက္ေမာ္လိုေသာ ဆႏၵ လံုး၀မ႐ွိသျဖင့္ ျမင္းရထား၊ ေမာ္ေတာ္ ကားဆိုလွ်င္ လံုး၀ မလႊဲသာေသာ အခါမွသာစီး၍ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေျခက်င္ေလွ်ာက္သည္သာ မ်ားသည္။ အစားအေသာက္ဆိုလွ်င္လည္း သာမည ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္မ်ားကိုသာ ဘုဥ္းေပး၍ ဗီရလာ သူဌးက့ဲသို႔ ဗုဒၶဘာသာကို ၾကည္ညိဳသူ ဟိႏၵဴဒကာမ်ား၏ လွဴဒါန္းေထာက္ပံ့ျခင္းျဖင့္ မွ်တလံုေလာက္ေနသည္ကို ေတြ႔ရ၏။ လြန္ခ့ဲေသာ ေျခာက္ႏွစ္ခန္႔က စာေရးသူကိုယ္တိုင္ "အ႐ွင္ဘုရား... ေ႐ွးကလို မဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ အသက္အ႐ြယ္ႀကီးလာပါၿပီ၊ အတည္တက် ေအးေအးေဆးေဆး ေနႏိုင္ေအာင္ ေက်ာင္းကန္အေဆာက္ အအံုတစ္ခုခု ေဆာက္လုပ္ သီတင္းသံုးဖို႔ ေတာ္ပါၿပီဘုရား၊ ရန္ပံုေငြေတြလည္း အ႐ွိသားႏွင့္၊ အ႐ွင္ဘုရား သိပ္ၿပီး အဆင္းရဲခံတာပဲ"ဟု ၾကင္နာစြာႏွင့္ ေလွ်ာက္ထားရာ ဆရာေတာ္က ... "ေမာင္ပဥၨင္းေျပာတ့ဲအတိုင္း ရန္ပံုေငြ႐ွိတာ အမွန္ပါပဲ၊ ႏို႔ေပတ့ဲ ဒီေငြေတြဟာ ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းႀကီးလုပ္ၿပီး ေအးေအးကေလး ထိုင္စားေနဖို႔ မဟုတ္ဘူး။ အမ်ဳိးဘာသာ သာသနာအတြက္ အသံုးျပဳဖို႔ စုေဆာင္း လွဴဒါန္းထားတ့ဲ ေငြေတြျဖစ္တယ္။ က်ဳပ္ေတာ့ ဒီတစ္သက္မွာ ေက်ာင္းႏွင့္ ကန္ႏွင့္ ဇိမ္ခံေနရေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီေငြကို ဘယ္လိုေနရာမွာ အသံုးျပဳမယ္ဆိုတာလဲ ေျပာပါရေစဦး။

(၁) ဗမာလူမ်ဳိးေတြထဲမွာ မေကာင္းတ့ဲ အျပဳအမူေတြကို သုတ္သင္ေရးကိစၥ၊ ရဟန္းတု၊ ရဟန္းေယာင္မ်ားကို သုတ္သင္ေရး ကိစၥမ်ားမွာ အသံုးျပဳရမည္။ ဒီသုတ္သင္ေရးကိစၥဆိုတာက မေကာင္းတ့ဲ အျပဳအမူ အေလ့အက်င့္ေတြကို ထုတ္ေဖာ္ေရးသားၿပီး စာအုပ္စာတမ္း ထုတ္ေ၀မည္။ ဒီလိုလုပ္လို႔ မသူေတာ္ေတြက က်ဳပ္ကို သတ္ရင္လည္း ေသပါေစေတာ့။ အသက္အ႐ြယ္လည္း ႀကီးပါၿပီ။ မေၾကာက္ေတာ့ပါဘူး။

(၂) ဘာသာတရားကို ခ်ီးျမွင့္ မစခ့ဲေသာ အိႏိၵယႏိုင္ငံႀကီးမွာ ယခုအခါ ဗုဒၶဘာသာ ပိဋကတ္ က်မ္းစာမ်ား ကြယ္ပေနၿပီ။ ဒီေတာ့ကာ က်ဳပ္တို႔က ေက်းဇူးတံု႔ျပန္တ့ဲအေနနဲ႔ အိႏိၵယမွာ သာသနာျပဳရမည္။ ပထမလိုရင္းကေတာ့ ပါဠိ ပိဋကတ္ေတာ္ကို အိႏိၵယႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္ဘာသာ နာဂရီ (ဟိႏီၵ)အကၡရာႏွင့္ ျပန္ဆိုၿပီး ပိဋကတ္သံုးပံု မူလ က်မ္းစာတစ္စံု ထြက္ေအာင္လုပ္မည္။ တိုင္းရင္း အကၡရာႏွင့္ ပိဋကတ္စာမူ ႐ွိေနရင္ လိုလားတ့ဲ တိုင္းရင္းသားေတြ သင္ၾကားရ လြယ္ကူသြားလိမ့္မည္။

(၃) ရာဟုလဘိကၡဳ ႀကံစည္သည့္အတိုင္း နာလႏၵမွာ ဗုဒၶသာသနာျပဳ "နာလႏၵသိပၸံ" ေက်ာင္းေတာ္ ျဖစ္ရင္ ငါက အနည္းဆံုး တစ္ေသာင္းတန္ အေဆာက္အအံုတစ္ခု ေဆာက္လုပ္ေပးမည္။ ဒါဟာ ငါရည္႐ြယ္ ထားတ့ဲ ပထမ လုပ္ငန္းပါပဲ"

အထက္ အဆိုပါ ရည္႐ြယ္ခ်က္အတိုင္း သုတၱန္ပိဋကတ္၊ ဒုဒၵကနိကာယ္အစံုကို ေငြသံးေထာင္က်ပ္ အကုန္ခံ၍ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္ကပင္ အလႅဟာသာဒ္ၿမိဳ႔ "ေလာဂ်ာနယ္ စာပံုႏွိပ္တိုက္"တြင္ ပံုႏွိပ္ ထုတ္ေ၀ေတာ္ မူခ့ဲ၏။ (ဤ နာဂရီအကၡရာ က်မ္းစာအုပ္ ၇၀၀ ကို ယခုအခါ အင္ပီရီရယ္ဘဏ္၌ အပ္ထားသည္ဟု ၾကားရ ၏။) နာဂရီဘာသာသို႔ ျပန္ဆိုေရးသားေပးေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကား ဟိႏၵဴလူမ်ဳိးမွ ရဟန္းျပဳလာေတာ္မူေသာ ႏုိင္ငံေက်ာ္ ပညာ႐ွိ ရာဟုလ သံကစၥာယန မေထရ္ႏွင့္ ယခုကာလ မိဂဒါ၀ုန္ဗုဒၶသာသနာျပဳ ေက်ာင္းအုပ္။ ကႆပ ဘိကၡဳ အမ္ေအတို႔ပင္ ျဖစ္ၾက၏။ သို႔ေသာ္ ဆရာေတာ္ဘုရား၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္အတိုင္း ပိဋကတ္ သံုးပံုကို မဆိုထားႏွင့္ဦး၊ နိကာယ္ငါးက်မ္းကိုပင္ စံုလင္ေအာင္ မ႐ိုက္ထုတ္ရမီ ပ်ံလြန္ေတာ္မူရ႐ွာေလၿပီ။ ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၎ဆရာေတာ္ကိုယ္တိုင္ လြန္ခ့ဲေသာႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ အတြင္းက ေရးသားေပး ပို႔ခ့ဲဖူးေသာ စာမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္၏။

Bhikkhu, U Ottama.
Rangoon,
Dated 13th Dec 1938.

ဦးကိတၳိထံမွ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔ စာတြင္ ႏို၀င္ဘာလ (၂၆)ရက္ေန႔ က်န္းမာစြာ ေရာက္ေလၿပီဟု ဖတ္ရ၍ မ်ားစြာ ၀မ္းေျမာက္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ ကႆပ ဘိကၡဳ၏ "သံယုတ္နိကာယ္"ဆိုသည္မွာ ပါဠိမူ (Text) မဟုတ္ဘဲ၊ ယခင္က မဟာေဗာဓိအသင္းမွ ပံုႏွိပ္ေသာ "မဇိၹ်မနိကယ္၊ ဒီဃနိကယ္လို Translation ဟိႏၵဴဘာသာျပန္ ျဖစ္သည္ဟု လည္းေကာင္း၊ ၎ကို ပံုႏွိပ္မည္ဆိုက ဟိႏၵဴဘာသာျပန္ နိကာယ္အစံု ထြက္သြားမည္ျဖစ္၍ အထူးေကာင္းျမတ္သည္ပင္ ျဖစ္ပါ၏။  စရိတ္ေငြ (၅၀၀၀) ကုန္ပါလိမ့္မည္။ တပည့္ေတာ္ နာဂရီ အကၡရာ ပါဠိဘာသာကိုသာ သေဘာက်ပါသည္။ တပည့္ေတာ္သည္ နိကာယ္ငါးက်မ္းလံုးကို ႐ိုက္လိုေသာ သေဘာ႐ွိပါသည္။ ရာဟုလာႏွင့္ ပထမေတြ႔တုန္းက နာလႏၵတြင္ ဗုဒၶဘာသာ University ခ်မည္ဟု ေျပာေသာအခါ တပည့္ေတာ္က တစ္ေသာင္းတန္ အေဆာက္အအံုတစ္ခု ေဆာက္မည္ဟုဆိုၿပီး တပည့္ေတာ္ ထိုႏွစ္ ကာလကတၱားၿမိဳ႔ ဂ်ပန္ဘဏ္မွာ အပ္ထားသည္။ ထိုတစ္ေသာင္းေငြ၊ ဂ်ပန္ဘဏ္တိုက္ အပ္ထားေသာ ေငြလက္မွတ္ကို ျပပါမည္။

ဥတၱမ

(အထက္စာပါ ေငြတစ္ေသာင္းသည္ ကာလကတၱားဂ်ပန္ဘဏ္မွာ ႐ွိ,မ႐ွိ စ်ာပနာ ေကာ္မတီ လူႀကီးမ်ား သတိထားသင့္၏။)

အထက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ စာပါ စကားမ်ားကို ေထာက္ဆလွ်င္ ဆရာေတာ္ ဘုရားသည္ လြန္ခ့ဲေသာ ေျခာက္ႏွစ္ခန္႔က ကၽြႏု္ပ္အား ေျပာဖူးသည့္အတိုင္း တကယ့္တကယ္ အလုပ္လုပ္ေနေၾကာင္းကို သိရေလသည္။ ဤမွ်သာ မဟုတ္ေသး။ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္၊ အိႏိၵယႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဟိႏၵဴမဟာသဘာ အစည္း အေ၀းႀကီး၏ ဥကၠ႒ ျဖစ္စဥ္ကလည္း ဟိႏီၵဘာသာျဖင့္ ေရးသားေသာ ဗုဒၶ၀င္စာအုပ္မ်ားကို မိမိ၏ ရန္ပံုေငြျဖင့္ ပံုႏွိပ္ ေ၀ငွဖူးေသးေၾကာင္း။ (အႀကံအစည္ ႀကီးျမတ္ပါေပစြ။)

ေဖာ္ျပခ့ဲေသာ ရည္႐ြယ္ခ်က္ နံပါတ္(၁)တြင္ ပါ၀င္သည္အားေလ်ာ္စြာ ျမန္မာလူမ်ဳိးတို႔ထဲ၌ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ဆိုး၀ါးေသာ အက်င့္အႀကံဟူသမွ်တို႔ကို မည္သူ႔မ်က္ႏွာကိုမွ် မင့ဲဘဲ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ဟုတ္တုိင္းမွန္ရာကို ေရးသားထုတ္ေ၀ကာ တိုင္းျပည္အား ေၾကညာမည္ဟု အဓိ႒ာန္ျပဳေတာ္မူထားခ်က္ အတိုင္း ဘုန္းဘုန္းကိုယ္ေတြ႔ ဘံုဓေလ့ႏွင့္ ဒိန္းဒလိမ္း နတ္စာအုပ္မ်ားကို အစျပဳ၍ ထုတ္ေငခ့ဲသည္ကို တိုင္းျပည္ အသိပင္ျဖစ္၏။ အဆိုပါ စာအုပ္မ်ားမွာ ဒ႑ာရီသဖြယ္ ႀကံစည္ ေရးသားထားေသာ ၀တၳဳ စာအုပ္မ်ဳိး မဟုတ္ဟူ၍  မဟတၱမဂႏၵီကိုယ္တိုင္ ေရးသားဖူးသက့ဲသို႔ ကိုယ္ေတြ႔အျဖစ္အပ်က္တို႔ကို ဖြင့္ထုတ္ ေရးသားျပေသာ စာအုပ္မ်ားျဖစ္၏။ လြန္ခ့ဲေသာ ႏွစ္က မိန္႔ေတာ္မူဖူးေသာ "မင္းတိုင္ပင္ေကာင္စီ"ေခၚ စာအုပ္ကို မထုတ္ေ၀ရမီ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားသည္မွာ အထူး ၀မ္းနည္းစရာပင္ ျဖစ္ေတာ့၏။

ဂ်ာမနီက သာသာနာျပဳပင့္ပံု
လြန္ခ့ဲေသာ ေလးႏွစ္ခန္႔က ဂ်ာမနီျပည္ ဘာလင္ၿမိဳ႔တြင္ မစၥတာ ဒဟလ္ကီ တည္ေထာင္ ေဆာက္လုပ္ထားခ့ဲေသာ ဗုဒၶသာသနာျပဳေက်ာင္းကို သိမ္းပိုက္ သီတင္းသံုးကာ ဥေရာပတိုက္၌ သာသနာျပဳရန္ ပင့္ၾကေလရာ ဆရာေတာ္မွာ အကယ္၍ လက္ခံလိုက္လွ်င္ ျမန္မာျပည္ ႏိုင္ငံေရးဘက္တြင္ လစ္ဟင္းသြားမည္ကို ျမင္သျဖင့္ လက္မခံဘဲ ျငင္းပယ္ေတာ္မူခ့ဲဖူး၏။ ဤသည္ကို ေထာက္ဆ၍ ဆရာ္ေတာ္ဘုရား၏ ျမန္မာတို႔အေပၚ၌ တည္႐ွိေနေသာ ေစတနာ၊ သဒၶါတရားတို႔ကို ေကာင္းစြာ ခ်င့္ခ်ိန္ႏိုင္ရာသည္။

ႏိုင္ငံေရးဘက္တြင္
သူလိုငါလို သာမန္ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ဦးဟု အခ်ဳိ႔က ထင္မွတ္ၾကေသာ္လည္း ဆရာေတာ္ဘုရား၏ ႏိုင္ငံေရးဗဟုသုတ၊ ႏိုင္ငံေရးမ်က္စိ က်ယ္၀န္းပံုကို အတူတကြ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေဆာင္႐ြက္ဖူးသူမ်ားသာ သိၾက၏။ ၿဗိတိသွ် အစိုးရတို႔၏ အျမင္အားျဖင့္ကား အိႏိၵယႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ မစၥတာဘို႔စ္၊ မစၥတာ႐ိြဳင္ တို႔က့ဲသို႔ ဦးဥတၱမသည္ အလြန္ အေရးႀကီးေသာ (၀ါ) စိုးရိမ္ဖြယ္ေကာင္းလွေသာ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္သည္ဟု ယူဆထား၏။

ဆရာေတာ္၏ ပဓါန ၀ါဒမွာ အစုိးရႏွင့္ မဆက္ဆံေရးျဖစ္၏။ ၎ျပင္ ဆီး႐ြက္ခန္႔သာသာ႐ွိေသာ ျမန္မာျပည္ တစ္ျပည္တည္း ေဆာင္႐ြက္၍ လံုး၀ လြတ္လပ္ခြင့္ကို မရႏိုင္၊ အကယ္တႏၱဳ လြတ္လပ္သည့္ တိုင္ေအာင္ ေနာက္အနာဂတ္အဖို႔ ေဘးမကင္းေသးဟု ယူဆသျဖင့္ သူတစ္ပါးလက္ေအာက္၌ ကၽြန္သေဘာက္ျဖစ္ေနၾကေသာ အာ႐ွတိုက္ အတြင္း႐ွိ တိုင္းျပည္အားလံုးတို႔ကို ညီရင္းအစ္ကိုက့ဲသို႔ ဆက္သြယ္ေပါင္းစည္း တစ္လံုးတစ္စည္းတည္း ျဖစ္ေစလ်က္ လြတ္လပ္ေရးကိစၥတို႔ကို ေဆာင္႐ြက္လို၏။ ေဆာင္႐ြက္ေတာ္ မူခ့ဲ၏။ အျမင္က်ယ္စြာ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ အိႏိၵယ စေသာ တိုင္းျပည္တို႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္ကာ ႏိုင္ငံေရးကို ေဆာင္႐ြက္ေတာ္မူႏိုင္ေသာ ျမန္မာ့ေခါင္းေဆာင္၊ ကမာၻေလာကႀကီး အတြင္း၌ ျမန္မာတို႔၏ သတင္းကို လႊင့္ႏိုင္ေသာ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးသည္ကား ေက်းဇူး႐ွင္ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမမွတစ္ပါး အျခားတစ္စံုတစ္ေယာက္မွ် မေပၚေပါက္ေသးဟုဆိုက မွားမည္မဟုတ္ေပ။ ျမန္မာျပည္သာမဟုတ္ဘဲ လူဦးေရ သံုးဆယ့္ငါးကုေဋမွ်႐ွိေသာ အိႏိၵယႏိုင္ငံကပင္ ေလးစား႐ိုေသျခင္းကို ခံယူရသျဖင့္ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္က၊ အိႏိၵယ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဟိႏၵဴမဟာသဘာ အသင္းႀကီး၌ ဥကၠ႒ ျဖစ္ေတာ္မူခ့ဲဖူး၏။ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရး အဆက္အသြယ္ကိုၾကည့္၍ ကုေဋ သံုးဆယ္ခန္႔မွ်ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အခ်င္းခ်င္း စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို ေဆာင္႐ြက္ေတာ္မူခ့ဲသည့္အတိုင္း အေတာ္ပင္ ခရီးေရာက္ခ့ဲေလၿပီ။

ေ႐ွး ၀ိပါတ္ေပေလာ
လြန္ခ့ဲေသာ ၂ ႏွစ္အတြင္းက ဆရာေတာ္ဘုရား၏ အေျခအေနကိုၾကည့္လွ်င္ "ေ႐ွး၀ိပါက ၀ဋ္ ၾကြင္းေပေလာ"ဟု ေတြးေတာ ၀မ္းနည္းမိခ့ဲ၏။ ေ႐ွးအခါက ဆရာေတာ္မွာ တရားပြဲတစ္ပြဲလွ်င္ တစ္ေထာင္ မက ပူေဇာ္ၾက၏။ ဘုရား၊ ရဟႏာၱတမွ် ဖူးျမာ္ ပူေဇာ္လိုၾက၏။ ဦးဥတၱမ ကိုယ္ေတာ္ႀကီး၏ မ်က္ႏွာေတာ္ကို ျမင္ရ႐ံုႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး စိတ္ဓါတ္ေတြ တက္ၾကြၿပီး အမိျမန္မာျပည္အတြက္ မိမိတို႔အသက္ကို ဗလိနတ္စာ ေကၽြးႏိုင္ခ့ဲၾက၏။ ဦးဥတၱမကို ထိလွ်င္ မခ်ိေအာင္ နာခ့ဲၾက၏။ ဦးဥတၱမ ရန္ပံုေငြအတြက္ ရက္ရက္ေရာေရာ လွဴဒါန္းႏိုင္ခ့ဲၾက၏။ ထိုက့ဲသို႔ တိုင္းျပည္က ခ်ီးျမွင့္ထားေသာ ရန္ပံုေငြေျခာက္ေသာင္းေက်ာ္ႏွင့္ ဦးဥတၱမ သည္ ဘယ္ဘ၀မ်ဳိးႏွင့္မဆို ခံ့ခ့ံညားညား၊ ထည္ထည္၀ါ၀ါ ခ်မ္းသာစြာ သံုးစြဲေနထိုင္ႏိုင္မည္ မွန္၏။ သို႔ေသာ္ ပ်ံလြန္ေတာ္မမူမီ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ကပင္ ျမန္မာျပည္တြင္ ဦးဥတၱမသည္ ၀ံသာႏုတို႔၏ သူပုန္ျဖစ္ၿပီ၊ ႐ူးသြပ္ေနၿပီဟု သမုတ္ျခင္းကို ခံရ၏။ စိတ္ႏွလံုးေဖာက္ျပန္ေနေသာ သူေတာင္းစားသဖြယ္ ရန္ကုန္တစ္ၿမိဳ႔ လံုး လမ္းႀကိဳလမ္းၾကား မက်န္ေအာင္ အႏွံ႔အျပား လွည့္လည္ေနေသာ ဦးဥတၱမကို သိျမင္သူ တစ္ဦး တစ္ေယာက္မွ် မရွိေလသေလာ၊ သိျမင္ၾက၏။ သို႔ေသာ္ မည္သူမွ် ေစ့ေစ့ မၾကည့္ခ်င္။ စကား မေျပာခ်င္။ အဖက္ မလုပ္ခ်င္ၾကေပ။ အရာအေထာင္မကေသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတို႔ကလည္း ဦးဥတၱမကို လက္မခံ လိုၾကေပ။ ေ႐ွးေ႐ွးက သိကၽြမ္းဖူးေသာ အခ်ဳိ႔အိမ္မ်ားကို သတိရေသာအခါ ၾကြသြားလ်က္ တံခါးကိုေခါက္၍ ေခၚ႐ွာ၏။ ဖြင့္မေပးၾကေပ။ ေ႐ွးက ဦးဥတၱမႀကီး၏ ေဆာင္႐ြက္ခ့ဲတာေတြကို ေမ့ေပ်ာက္ကုန္ၾကၿပီေလာ၊ မေမ့ၾကေသး။ မ်က္စိထဲ တေရးေရး ျမင္ေနၾကတုန္း႐ွိေသး၏။ ဦးဥတၱမ ကိုယ္ေတာ္ႀကီး ဆင္းရဲ ညစ္ႏြမ္းေနပံုကို ျမင္သူတိုင္း စုတ္သပ္ၾက၏။ သို႔ေသာ္ ၎၏ ဆင္းရဲရပံုအေၾကာင္းရင္းကို ယခုတိုင္ မသိျမင္ႏိုင္သး။ မိမိ ကိုယ္ပိုင္ အလို႐ွိသလို သံုးစြဲႏိုင္ေသာ ေငြ အေျမာက္အျမား ဘဏ္ထဲ၌ ႐ွိေနသည္ကုိ ေမ့ေလ်ာ့ေနသည္ဟု ေတြးလွ်င္ မွားမည္။ တိုင္းျပည္က ဦးဥတၱမ ကိုယ္ေတာ္ႀကီး ႐ူးေနၿပီဟု ဆိုၾကေသာ္ လည္း ပူးပူးကပ္ကပ္ေနလ်က္ ဆရာေတာ္၏ ကိစၥတို႔ကို ေဆာင္႐ြက္ကူညီေနသူတို႔ကကား အတိအ လင္းျငင္းပယ္ၾကမည္ အမွန္ျဖစ္၏။ ေ႐ွးနည္းအတိုင္းပင္ ဆရာေတာ္သည္ မိမိ၏ ကိစၥအ၀၀တို႔ကို အထူး ေစ့စပ္ေသခ်ာစြာ ျပဳလုပ္ေဆာင္႐ြက္ေနသည္ကို ကၽြႏု္ပ္ေတြ႔ရ၏။ ဘာတစ္ခုမွ် သတိလစ္ဟင္းသည္ကို မေတြ႔ခ့ဲရေပ။ လြန္ခ့ဲေသာႏွစ္က ဆယ္လခန္႔ ဆရာေတာ္၏ အမွဳႀကီးငယ္တို႔ကို ကူညီေဆာင္႐ြက္ေပးခ့ဲဖူး၍ သိ၏။ မၾကည့္ရက္သျဖင့္ အဆင္းရဲမခံႏိုင္ ေတာင္းပန္ဖူး၏။ သို႔ေသာ္ စာအုပ္စာတမ္း ႐ိုက္ထုတ္ရာမွ တစ္ပါး အျခား မိမိစားေသာက္ေရးအတြက္ ရန္ပံုေငြထဲမွ အသံုးျပဳေတာ္မမူ၊ အခါတစ္ပါး စာေရးသူကိုယ္ တိုင္ ေဆးလိပ္ေတာင္းရာ "ငါ သိပ္အားနာတာပဲ၊ ဒီကေန႔ေတာ့ ေဆးလိပ္ မ႐ွိေသးဘူး၊ နက္ျဖန္ခါက်ရင္ ငါ႐ွာထားလိုက္မည္"ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။ ေနာက္တစ္ေန႔ သြားရာ ေဆးျပင္းလိပ္ ဆယ္လိပ္ခန္႔ ေတြ႔ရပါသည္။ စံုစမ္းၾကည့္ရာ ဆရာေတာ္ကိုယ္တိုင္ မင္းတိုင္ပင္ အမတ္တစ္ဦးထံမွ စာေရးသူအတြက္ အလွဴခံ လာေၾကာင္း သိ႐ွိရ၍ ၀မ္းနည္းျခင္း၊ အံ့ၾသျခင္း ျဖစ္မိ၏။ ပုထုဇဥ္တို႔ ပကတိ သဘာ၀ အားေလ်ာ္စြာ သံုးခ်င္စြဲခ်င္ ခ်မ္းသာခ်င္ၾကသည္သာတည္း။ သို႔ေသာ္ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမႏွင့္ ပတ္သက္၍ကား အလြန္ပင္ အစဥ္းစားရခက္၏။

ငါးပြင့္ဆိုင္ေၾကာင့္ေလာ
တခ်ဳိ႔က ဦးဥတၱမသည္ အစိုးရႏွင့္ ဆက္ေဆံေရး၊ ငါးပြင့္ဆိုင္ေတြကို အမတ္ျဖစ္ေအာင္ အားေပးေရး ကို လုပ္သျဖင့္ တိုင္းျပည္က ပစ္ပယ္ထားသည္ဟု မ်ားေသာအားျဖင့္ ေျပာဆိုၾကသံကို ၾကားရ၏။ ယခု ႐ွိေနေသာ ငါးပြင့္ဆိုင္ႏွင့္ မဆိုင္ေသာ အမတ္မ်ားကို ဦးဥတၱမတစ္ပါးတည္းက အမတ္လုပ္ေပးထား သလား ဟု ေမးစရာ ျဖစ္ေန၏။ ငါးပြင့္ဆိုင္ႏွင့္ အျခား ဘာအပြင့္မွ မဆိုင္တ့ဲ အမတ္ေတြဟာ ဘယ္သူကပိုၿပီး ေကာင္းသလဲ၊ ဘယ္သူက မဲေပးလို႔ အမတ္ျဖစ္ေနၾကသလဲ၊ ဗမာ ၀ံသာႏု အားလံုးဟာ အစိုးရႏွင့္ မဆက္ဆံေရး သမားခ်ည္းပဲလား။ ဒီ့ျပင္ မဲတရား ေဟာေပးတ့ဲ ဆရာေတာ္ သမေတာ္မ်ားကို ဘာေၾကာင့္ ပစ္ပယ္ေတာ္ မမူၾကပါသလဲ၊ စေသာ ျပႆနာတို႔သည္ မ်ားစြာေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔၏ စိတ္၌ မျဖစ္ေပၚဘဲ ေနမည္မဟုတ္။ အိႏိၵယႏိုင္ငံ၌ မဟတၱမဂႏီၵ ႀကီးမွဴးေသာ ကြန္ဂရက္ အသင္းႀကီးသည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အစိုးရႏွင့္ မဆက္ဆံေရးကို အႀကီးအက်ယ္ ခုခံေဆာင္႐ြက္ခ့ဲၾက၏။ ယခုအခါ သပိတ္လွန္ ၿပီးလွ်င္ ေကာင္စီကို ၀င္ၾကသျဖင့္ ကြန္ဂရက္ အစုိးရ ျဖစ္ေန၏။ သို႔ေသာ္ ဂႏီၵ၏ ဘုန္းတန္ခိုး စိုးစဥ္းမွမညွိဳး ဘဲ တိုး၍ပင္ တန္ခိုးႀကီးေန၏။ ဂႏီၵ၏တန္ခိုးေၾကာင့္ အမ်ဳိးသားအစိုးရမ်ား ညီညီညြတ္ညြတ္ႏွင့္ ဆင္းရဲသား မ်ား၏ အက်ဳိးကို သယ္ပိုးေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ၾက၏။ တိုတိုေျပာရလွ်င္ မ်ဳိးခ်စ္၀ံသာႏုတို႔၏ အလိုသို႔ မလိုက္ဘဲ တိုက္႐ိုက္ပုန္ကန္ေသာ ဦးဥတၱမ ကိုယ္ေတာ္ႀကီး၏ ဆံုး႐ွံဳးသြားျခင္းေၾကာင့္ အကယ္၍ ၀မ္းနည္းေၾကကြဲ မည့္အစား အမ်ားေကာင္းက်ဳိးအတြက္ သာဓု အႀကိမ္ႀကိမ္ ေခၚႏိုင္ပါ၏။ "ဦးဥတၱမလို ပုဂၢိဳလ္ကား ျဖစ္လို ပါ၏။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပည္တြင္ ဦးဥတၱမလို ေခါင္းေဆာင္ကား ဘ၀အဆက္ဆက္ မျဖစ္ရပါလိုေသာ္"ဟု ဆုမြန္ေတာင္းလိုပါ၏။

အဆံုးစြန္ စကား
"ငါ့ကို အိႏိၵယက တရားေဟာဖို႔ ေခၚလာၿပီးေတာ့ အခုေတာ့ ဘယ္သူမွ ျပန္မၾကည္ၾကေတာ့ဘူး။ မင္းတစ္ေယာက္ပဲ တိုင္ပင္ေဖာ္ တိုင္ပင္ဖက္ ႐ွိေတာ့တယ္။ မင္းကို မၾကာမၾကာ ခိုင္းေနရတာ ငါ သိပ္အားနာတာပဲ၊ ဒကာေတြထဲမွာဆိုရင္ သူရိယ ဦးဘကေလး၊ ေဒါက္တာသိန္းေမာင္ကေတာ့ ငါ့ကို အေတာ္ပဲ ၾကင္နာၾက ဂရုစိုက္ၾကပါတယ္"ဟု အထူး လွိဳက္လွိဳက္လွဲလွဲ ၀မ္းနည္းေသာ အမူအရာျဖင့္ သရက္ေတာတိုက္ ပိဋကတ္တိုက္သစ္ ေက်ာင္းေပၚတြင္ ေျပာဖူးရာ ကၽြႏု္ပ္အတြက္ အဆံုးစြန္စကားကို ယေန႔တိုင္ မေမ့ႏိုင္ေသး၊ ေနာင္ကိုလည္း ေမ့လိမ့္မည္ မထင္ပါ။

မိဂဒါ၀ုန္ ဦးကိတိၳမာ