ဆရာႀကီးဦးသာထြန္းမိန္႔ခြန္း အပိုင္း (၂)

(ALD) နာယကႀကီးလည္းျဖစ္၊ ရခိုင္-ျမန္မာပ႑ိတ္ႀကီးလည္းျဖစ္ေသာ ဆရာႀကီးဦးသာထြန္း၏သမိုင္း၀င္မိန္႔ခြန္းမ်ား (ဒုတိယပိုင္း)

ထမင္းထုပ္ကိုျပလို႔ မိသားစုစားနီရစြာ၀မ္းသာၿပီးေက ကိုယ့္လူမ်ိဳးကို ေအာက္တြင္းသြင္းၿပီး စည္း႐ံုးနီကတ္ေတ။ ေကာင္းေကာင္းသတိထားကတ္ပါ။ ျပည္ဖ်က္လား။ တိုင္းဖ်က္လား။ ရခိုင္ျပည္ဖ်က္ဖို႔ၾကံနီကတ္ေတလားလို႔။ ကေကာင္းေၾကာက္ဖို႔ေကာင္းပါေရ။ အဂု ကၽြန္ေတာ္႐ို႕ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ေရ လူမ်ိဳးစုတိနန္႕စုမိပါဗ်ာယ္။ ၀မ္းသာကတ္ပါ။ တန္းတူရဖို႕အေရးေဆာင္ရြက္ထားဗ်ာယ္။ ၀မ္းသာကတ္ပါ။ ကိုယ့္လူကိုကိုယ္ ျပဳစုကတ္ပါလို႕ တိုက္တြန္းလိုပါေရ။ (ကိုင္) ဘေဇာင္ပ်င္ဖို႕လဲ။ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ တပ္ေပါင္းစုဆိုၿပီးေက ေက်ာင္းသားေဂါင္းကို ေရာင္းၿပီးေက ရကၡိဳင္ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႕ ငါ႐ို႕ဖက္ပါေရဆိုၿပီးေက စာအုပ္တိထုတ္နီကတ္ပါေရ။ စစ္ေတြၿမိဳ႕က ရခိုင္ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႕က မခံမရပ္ႏိုင္လို႕ေျပာေရ။ ငါ႐ို႕မပါကိုး။ အကို႐ို႕ ဇာလုပ္ကတ္စြာလဲလို႕ ေျပာပါေရ။ ယင္းပိုင္ေရာင္းစားနီကတ္လို႕ ပုဏၰားကၽြန္းၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ၿပိဳလားခေရ။ ေအအခ်က္တိ ဇာလုပ္စြာလဲ။ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕ဥကၠဌႀကီးေျပာေရအတိုင္း စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ အလီလီ။ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕မွာလည္း အလီလီ။ ေျမာက္ဦးမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္႐ို႕ပါးကိုလာကတ္ေတ တခုပိုင္လည္း စည္း႐ံုးလို႕မရခပါ။ မရခစြာ အသူ႕လက္ညႇိဳးထိုးလို႕လဲ။ ရခုိင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ရခိုင္ျပည္ တစည္းတ႐ံုးတည္း အင္အားတခုတည္း လားဖို႕စြာကိုမရ။ ရခိုင္တမ်ဳိးသားလံုး၏အဖ်က္သမားဆိုၿပီးေက စာတန္းထုတ္ပါေရ။

ယင္းပိုင္ ေပါင္းစည္းလို႕မရေရအေၾကာင္းေျပာခါ ေပါင္းစည္းေရးကိစၥနန္႕ပတ္သက္လို႕ အစည္းအေ၀းခ်ခါ ဟုတ္စြာမဟုတ္စြာ မသိ။ မၾကားဖူးခါ ပါလားခစြာၿမိဳ႕တိဟိပါေရ။ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕ပါလားေရ။ ေက်ာက္ျဖဴတျခမ္းပါလားေရ။ ယင္းသူ႐ို႕ေႏွာက္ယွက္လို႕။ အဂုယင္းသူ႐ို႕ေႏွာက္ယွက္စြာကိုလိုက္ၿပီး လုပ္နီရပါေရ။ စည္း႐ံုးေရးကိုပစ္ခလို႕ ဘေလာက္ေနာက္က်ပါလဲ။ လပိုင္းဟိပါဗ်ာ။ ထိုတရက္နိက စစ္ေတြ ရခုိင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က စာရြက္ေခ်တရြက္ထုတ္လိုက္ၿပီးမွ အရွက္ရလို႔ ငိုသူငို ရယ္သူရယ္ ျဖစ္လားခပါေရ။ ဘေလာက္ေႏွာက္ယွက္ပါေရလဲ။ စာရြက္ထုတ္ရေအာင္ထိျဖစ္လားပါေရ။ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕ရခုိင္သားတိထဲက ကၽြန္ေတာ္တနားက လူဦးေရျပခေရပိုင္ ေဒဖက္ကက်န္ရစ္ေတ လူဦးေရ (၁) သန္း (၂) သန္းမ်ေလာက္နန္႕ လားရဖို႕စြာပါ။ အားလံုးညီၫြတ္ႏိုင္မွ ျဖစ္ပါဖို႕။ သွ်မ္းမွာ (၆၂) နီရာရစြာ အၿပိဳင္အဆိုင္ဆိုေက (၂) လီတိုး။ ဥပမာအားျဖင့္ဆိုေက (တစည) (၆၂) နီရာ၊ သွ်မ္း (၆၂) နီရာ (၁၂၄) နီရာလားရပါဖို႕။ (၁၂၈) နီရာေလာက္ရာ၀င္ပါေရ။ ယင္းပိုင္စြာမွာ (၂၆) နီရာမွ (၁၅၅) ေယာက္။ (ရခိုင္သား႐ူးလာ) လို႕မိန္းစရာ ဟိပါေရ။ လူမ်ဳိးစုတိက ရယ္နီပါဗ်ာ။ ဘေဇာင္စြာလဲဥကၠဌႀကီး ရွက္ေတ။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ရွက္ပါေရ။ တခါတခါ တိုင္ပင္ပါေရ။ (ငါ႐ို႕လုပ္စြာမွားဗ်ာယ္ဟန္) လို႕။ ကိုယ္စြာကိုယ္ လက္ကိုင္မရကား။ (ရခိုင္သားအ႐ူးတိကို) လို႕ စဥ္းစားကတ္ပါေရ။ ကၽြန္ေတာ္နန္႕တကြ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕ရခုိင္သားတိအားလံုး ပါေရလို႕မွတ္ပါ။ သို႕ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕မရသိမ့္ေကလည္း သည္းခံလို႕နီရဖို႕လားဆိုခါ မနီပါ။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ ဓိဌာန္ခ်က္နန္႕ သီေအာင္လုပ္ပါေရ။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ (၁) လနန္႕ (၁၀) ရက္ေလာက္ ကုလားတန္တ႐ိုး၊ ၿပိန္းေခ်ာင္းတ႐ိုးတက္ေက မတန္႕ခပါ။ ထိုၿမိဳ႕ေဒၿမိဳ႕က အကူေတာင္းလို႕ ပုဏၰားကၽန္းမွာ ကူခရပါေရ။ ပိုးရီျပင္ကလာစြာပါ၊ မိုးရြာေက ထီးေဆာင္းလို႕။ ဆိုေရခါ ကၽန္ေတာ္႐ို႕ စိတ္မပ်က္ကတ္ပါကဲ့။ ရေရပိုင္ တတ္ႏိုင္သည့္လမ္းေၾကာင္းက ၀င္ၿပီးနီပါ။ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ေတာင္ျခမ္းနန္႕ ေျမာက္ျခမ္းမွာ (၄) ေသာင္းေက်ာ္ထိ ဟိပါေရ။ မဲဆႏၵသ်င္ (၂) ေသာင္းေက်ာ္ရေက ကၽြန္ေတာ္႐ို႕ႏိုင္ပါဖို႕။ အျခားသူတိ ခြဲခ်င္ပိုင္ခြဲလီ (၂) ေသာင္း (၅) ေထာင္ရေက ကၽြန္ေတာ္႐ို႕လက္ခုပ္တီးလို႕ ကကတ္ဖိ။ ယင္းအႀကံကို ပီးလိုပါေရ။ ထိုင္မနီကတ္ပါကဲ့။

ကၽြန္ေတာ္႐ို႕အားလံုး က်ီလားပါယာ။ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ကို ၀င္လိုက္ေက ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္ ေကာင္းေကာင္း ေၾကာက္ဖို႕ေကာင္းပါေရ။ ကုလားရလားဖို႕ပ်င္ခါ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕အတြက္ မီးပိုင္ပူၿပီးေက လူႀကီးရြယ္တူ (၁၅၀) ေလာက္ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕နန္႕တြဲၿပီးလိုက္ပါေရ။ လူလတ္တိ၊ လူငယ္တိ အားလံုးတြဲၿပီးေက ေဖသာဟိေရ ဆီစက္ပိုင္သွ်င္တိ၊ စက္႐ံုပိုင္သွ်င္တိ တေယာက္တေယာက္ကို (၅) ေထာင္၊ (၆) ေထာင္ထည့္ၿပီးေက လုပ္လိုက္လို႕ အျဗင္းေအာင္လားခပါေရ။ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕မွာပိုင္ (၅၀၀) မလွဴ၀ံ့၊ (၁၀၀၀) မလွဴ၀ံ့ေက ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕က်ပါေရ။ က်ေက ဆင္းပါယာ။ တခ်ိန္တည္းနန္႕ ပိုင္းျဖတ္နီကတ္ပါေရ။ ဇာျဖစ္လို႕လဲဆိုေက ရြာတိုင္းရြာတိုင္းမွာ ထိုးႏွက္ခ်က္တိ ျပည့္လားခေရအတြက္ စည္း႐ံုးေရးဆိုင္ရာမွာ ကိုယ့္ဖဲသာနန္႕ကိုယ္ လိုက္နီရေရ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ေရ လွဴဖို႕သူမဟိေက စည္း႐ံုးေရလူမွာ တာ၀န္မဟိပါ။ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕သားတိမွာ တာ၀န္ဟိေရလို႕ မွတ္လီပါကတ္။ ကနိ ဖြင့္လို႕ေျပာပါေရ။ အမ်ိဳးဘာသာအတြက္ ေအပိုင္လုပ္လို႕လဲမရလိုက္ေက ျပည္ပ်က္ဖို႕၊ အမ်ား ႏွစ္ (၂၀) မၾကာပါဗ်ာယ္။ အကုန္သူတိ နက္ဖန္ခါ တတုတ္ကုန္ဖို႕စြာ မွတ္လီပါ။ ျပည္ကိုတည္ေထာင္လို႕ မရလိုက္ေက ေျပာစြာပါ။ အဂုဇာလဲ။ စည္း႐ံုးေရး။ စည္း႐ံုးေရးမွာ ဇာလဲ။ တန္းတူညီမ်ေရးနန္႕ေျပာလို႕ စည္း႐ံုးရပါေရ။ တန္းတူညီမ်ေရးကို နက္ဖန္ခါ အစိုးရမွာ ဖြဲ႕စည္းလားဖို႕။ မရေက အရာ (၂၅) ႏွစ္ေတာင္မကသိမ့္လို႕ ႏွစ္ (၅၀) ခံဗ်ာလို႕မွတ္လီ။ ေနာက္ကုန္းမွာ ဖျဖဳတ္ရီ ထနီဗ်ာ။ သံခြါရာ အရာလည္း ခံခ်င္ကတ္သိမ့္ေရ။ (ငါ့အိမ္သားလြတ္ေကက်ီ။ ျပည္သူကုိ ႏွိပ္စက္ေက စက္ပတ္စီ) ဆိုစြာ ဇာပုိင္စြာအမ်ဳိးလဲ။ ရခုိင္ပင္ဟုတ္သိမ့္ယင့္လားလို႕ ကၽြန္ေတာ္ေျပာစြာပါ။ တန္းတူရေရးကုိ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕ဥကၠႀကီး အႀကံပီးခ်က္အရ ရခုိင္က အႀကံပီးခ်က္အရ၊ အားလံုးတူညီထားပါဗ်ာ၊။ လူမ်ဳိးမ်ားထဲမွာ ျမန္မာတမ်ဳိးကိုပယ္ေက က်န္လူမ်ဳိးစုတိေရ ဆင္းရဲခံဖက္ ႏွိပ္စက္ခံဖက္ျဖစ္လုိ႕ ကနိ စု႐ံုးဗ်ာ အင္အားစုတခု ျဖစ္နီပါဗ်ာယ္။

လူမ်ဳိးစုထဲမွာ လူမ်ဳိးေခ်တိ ဟိပါေရ။ ကခ်င္မွာ (၃၇) မ်ဳိးေလာက္ဟိပါေရ။ သွ်မ္းမွာလည္း (၃၀) ေက်ာ္ဟိပါေရ။ ကရင္မွာလည္း ယင္းပုိင္ပါ၊ ကြဲဖို႕ဆိုေက ယင္းလူမ်ဳိးစုတိစြာ ဘာသာမတူ။ အ၀တ္မတူ။ ကြဲဖုိ႕သင့္ပါေရ။ အဂု ႏွစ္ဖြဲ႕မဟိပါ၊ ဇူမီးခ်င္းနန္႕ ေတာင္ေပၚခ်င္းစြာ အမ်ဳိးမတူ။ စကားမတူ၊ သို႕ေသာ္ တဖြဲ႕တည္းပါ။ ဇူမီးခ်င္းလည္းခ်င္း။ ေတာင္ေပၚခ်င္းလည္းခ်င္း။ သို႕ေသာ္ ခ်င္းျပည္ကုိ (တ-စ-ည) မ၀င္၀့ံပါ။ အနည္းငယ္မွ်ရာ ၀င္၀့ံပါေရ။ ခုိင္စြာ တပ္ေကာင္းစြာကုိျမင္လို႕ မ၀င္၀ံပါ။ ခ်င္းမွာ ေအာင္ၿပီးသားပါ။ အနီအထားေကာင္းပါေရ။ ေဒလူမ်ဳိးစုထဲမွာ ခ်င္းအေတာ္ဆံုးပါ။ တနားက ဥကၠဌႀကီးေျပာခေရ ေနာက္မြန္။ ကခ်င္၊ သွ်မ္း၊ အားလံုးေတာ္ပါေရ။ ေအရခုိင္လူမ်ဳိးစုေရ ဇာျဖစ္နီလဲ။ ကၽြန္သက္ရွည္လို႕ ကၽြန္စိတ္၀င္နီေရ။ ေျပာင့္ေျပာင့္ေျပာဖို႕ဆိုေက ေအလူတိအျပစ္ မဟုတ္ပါ။ (၁၁၄၆) ခု ရခုိင္ျပည္ႀကီးပ်က္ၿပိဳကတည္းကပင္ ေအနိအထိ (၂၀၅) ႏွစ္တုိင္တုိင္ ကၽြန္စိတ္ေပါက္နီေရရခုိင္သားသည္၄င္း၊။ လြတ္လပ္ေရးရလို႕ လြတ္လပ္ေရးအရသာ မခံစားရေရ (၄၂) ႏွစ္ကာလအတြင္း ရခုိင္သားသည္၄င္း၊ အျမတ္ (၂) ခုထြက္ပါေရ။ ဇာအျမတ္လဲ။ (တစ္) ေၾကာက္စြာနန္႕ (ႏွစ္) မြဲစြာ (၂) ခု အျမတ္ထြက္ေတမွတ္ပါ။

အရာ ေအအမြီကိုယူဖို႕ဆိုေက ေအအတုိင္းထိုင္နီကတ္ပါဖိ။ ယင္းအတြက္နန္႕ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕ေရ ဇာပုိင္စည္း႐ံုးလားရဖို႕လဲ။ တန္းတူေရးကုိ လူမ်ဳိး (၁၉) မ်ဳိးသေဘာတူလို႕ ခ်ၿပီးဆြဲထားပါဗ်ာ။ ဇာအခါတင္ဖို႕လဲ။ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕ အဂ ုဇာပုိင္ထင္ျမင္ကတ္ေတလဲဆိုေက ကၽြန္ေတာ္႐ို႕က တျခားတျခားေသာ အဖြဲ႕အစည္း႐ို႕သည္ သိလ်က္နန္႕မုိက္နီစြာတမ်ဳိး။ သိလ်က္နန္႕ ကုိယ္လူႀကီးျဖစ္ၿပီးေက ကိုယ့္မိသားစု ထမင္းတဆုပ္စားရေက က်ီဗ်ာဆိုေရ ပါတီတိပါပါေရ။ ယင္းခ်က္က ဇာခါလဲဆိုေက အယင္ (ဖဆပလ) ပါတီ ပါလီမာန္မွာအမတ္ျဖစ္ၿပီးေက တက္ေဆြးေႏြးခီရဖို႕ပုိင္ အလားတူထင္လို႕ပါ။

ယေလာက္ထိ အထင္ေသးေသာရခုိင္လူမ်ဳိးသည္ ဇာပုိင္လူမ်ဳိးလဲ။ ကနိ ယင္းမ်ဳိး အနီအထားမဟုတ္ပါ။ မဟုတ္ေၾကာင္းကုိ ကၽြန္ေတာ္ေျပာပါမည္။ ရခုိင္ျပည္ႀကီးသည္ တုိင္းႀကီး (၁၂) တုိင္း၊ ၀တီ (၇) ရပ္နန္႕ ဖြဲ႕စည္းလာေရ ရကၡပူရႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးသည္ အရွိေတာင္အာသွ်မွာ ႏွစ္ေပါင္းငါးေထာင္တိတိ ႀကီးမားနီခေရႏုိင္ငံႀကီးပါ။ ကနိဇာျဖစ္လုိ႕ ခြီးျဖစ္လားခေရလဲ။ ေအပုိင္သစၥာေဖာက္တိေၾကာင့္။ ရခုိင္ျပည္ႀကီး ခြီးျဖစ္လားခပါေရ။

ေအကႏၱ ဇာပုိင္ခြီးျဖစ္လားခေရလဲဆိုစြာ ကၽြန္ေတာ္ျပန္ၿပီး ၀တၳဳေျပာျပပါဖို႕။ ရခုိင္ျပည္ႀကီးပ်က္ၿပီးသည္ေနာက္ အသူပုိင္ေရလဲ။ ျမန္မာၿမိဳ႕၀န္ အႏွစ္ (၄၀) ပိုင္ပါေရ။ စစ္အာဏာနန္႕အုပ္ခ်ဳပ္လားခေရအတြက္ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕ ေမာ္ၾကည့္ဖို႕ မရ။ ေနာက္ အဂၤလိပ္သိမ္းလာလတ္ေတ။ အႏွစ္ (၁၁၂) ႏွစ္ပုိင္ေရ။ ေနာက္ဆံုး ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမအာသ်နီ၀န္း အလင္းေရာင္ျပလုိက္လို႕ တုိင္းျပည္ႀကီးလြတ္လပ္လားခေရ။ လြတ္လပ္ၿပီးသည့္ေနာက္ (ဖဆပလ) အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဖြဲ႕ေရ။ မဖြဲ႕ခင္မွာ အဂၤလိပ္အစုိးရလက္ထက္ခါ ေအမွာေရာက္ဟိနီေရထဲက အသက္ (၆၀) ေက်ာ္ဟိေရ လူႀကီးတိသိပါလိမ့္မည္။ (၉၁) ဌာနနန္႕ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုိ႕ တခုလဲ ရခုိင္သားေကာင္းစားဖို႕စြာမပါ။ အႏွစ္ (၁၁၂) ႏွစ္ခံခပါေရ။ သို႕ေသာ္ ကုိင္တြယ္ပံုသည္ ညွင္းပမ္းလို႕မအုပ္ခ်ဳပ္။ ေလ်ာ့ၿပီးအုပ္ခ်ဳပ္ေတအတြက္ အစာ၀ေရ၀က္ပုိင္ ေပ်ာ္ပါေရ။ (၁၁၂) ႏွစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုသည္ (၉၁) ဌာနနန္႕ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အေရးႀကီးစြာတခုလည္းမပါေကလဲ့ လြတ္လပ္စြာ စပါးတိေရာင္းခ်ႏုိင္ေရအတြက္ ဖဲသာတျပားတခ်ပ္ခ်မ္းသာလုိ႕ ေက်းဇုသ်င္လုိ႕ ေျပာဖို႔က်ပါေရ။ ယင္းပုိင္ ဘ၀က နီမ၀င္ႏုိင္ငံျဖစ္ေတ အဂၤလိပ္မင္းႏုိင္ငံအစုိးရကို အိႏၵိယျပည္က သန္းေပါင္းေထာင္ကိုခ်ီလုိ႕ ဟိေရ။ ပညာဟိအေပါင္းလည္းဟိေရ။ မေျပာ၀ံ့။ ထိုဖက္က ဂ်ပန္ျပည္မေျပာ၀ံ့။ ေအဖက္က ကမၻာမွာ လူဦးေရအမ်ားဆံုး တ႐ုတ္ျပည္ႀကီး မေျပာ၀ံ့။ ျမန္မာျပည္ မေျပာ၀ံ့။ ယေလာက္ထဲမွာ ရခိုင္မသားထဲက မြီးလာေရ အာဇာနီပုဂၢဳိလ္ႀကီး ဦးဥတၱမေပၚလာပါေရ။

ယင္းအခ်ိန္မွာ ရန္ကုန္မွာဘုရင္ခံမင္းႀကီးသည္ မစၥတာကရက္ေဒါက္ပါ။ ကရက္ေဒါက္လြန္ၿပီးမွ လြတ္လပ္ေရးရခါ (ဆာကုိပတၱလာ) လက္ထက္မွာရစြာပါ။ ကရက္ေဒါက္လက္ထက္မွာ မစၥတာကရက္ေဒါက္ကို ေမာ္မၾကည့္၀ံ့ကတ္။ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕အရြယ္ေလာက္ဟိေရ ေအပုဂၢိဳလ္႐ို႕သိပါလိမ့္မည္။ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕မွာ ၿမိဴ႕ပုိင္ေခ်တေယာက္ ရွိကျဖတ္သန္းလားေကေတာင္က (ရွိခုိးပါေရအသ်င္ဘုရား) လုိ႕ ရွိခိုးနီရေရအခ်ိန္ပါ။ ေလ်ာက္လႊာမွာလည္း (သနားခံရွိခိုးေလ်ာက္ထားအပ္ပါ၏) လို႕ ရြီးရေရအခ်ိန္ပါ။ ယင္းပုိင္အခ်ိန္မ်ဳိးမွာမွ ရခုိင္အာဇာနီ အာသ်နီ၀န္းဆရာေတာ္ဦးဥတၱမက မစၥတာကရက္ေဒါက္ကုိ (ကရက္ေဒါက္မင္းထြက္လားလီ) လို႕ ႏွင္ပါေရ။ ကမၻာမွာ နာမည္တထြက္ႀကီး ထိုးတက္လားခပါေရ။ ယင္းအေၾကာင္းနန္႕ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ စည္း႐ံုးလုိက္ေတခါ အိႏၵိယမဟာသပအသင္းႀကီးမွာ ဥကၠဌနာယကျဖစ္ပါေရ။ ေနာက္ ဂ်ပန္ျပည္၊ တိုက်ဳိမွာ ဥကၠဌနာယကျဖစ္ပါေရ။ ထိုနည္းတူ တ႐ုတ္ျပည္ကေဂါင္းေဆာင္ႀကီးဆြန္ယက္ဆင္ေခၚလို႕ လားခီပါေရ။ အာသ်နီ၀န္းႀကီး ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၏အျမင္ကို ကၽြန္ေတာ္ေျပာပါမည္။ ရခုိင္ျပည္ လူတသန္းေခ်ဟိစြာက ငါရခုိင္သားျဖစ္ယင့္သားနန္႕ ဦးေဆာင္လုိက္ေက ကႄကြတ္ႀကီးခ်ဳိးပစ္လုိက္ဖို႕ဗ်ာ။ ေအအခ်က္သည္ စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္မွ ျဖစ္ဖို႕ဆိုၿပီးေက အာသွ်တုိက္တတုိက္လံုးကုိစုေပါင္းၿပီး အလင္းေရာင္ျပခေရအတြက္ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမသည္ (အာသွ်နီ၀န္း) ဟူေသာစကားကုိ ရခပါေရ။

ကနိရခုိင္သားတိမသိ။ ေက်းဇူးမသိေရအတြက္ အဖကိုပုန္ကန္လုိ႕ အဂုပုိင္ဆင္းရဲနီေရလုိ႕မွတ္။ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမတရားေဟာေရခါ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ ေရႊေပါင္ခံေရ။ ေငြခ်ီးစားေရ။ လယ္ငွားစားေရ။ စပါးစုိက္ေတ။ စားနီရေရခါ လူတိစြာ ႏုိင္ငံေရးကိုစိတ္မ၀င္စားေရအျပင္ ဇာေျပာလဲ။ (ဘုန္းႀကီးဆုိ၀ါ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ေတ) လို႕ဆိုခါ ဆရာေတာ္ဆြမ္းခံလို႕ဆြမ္းမရ။ ရခုိင္သားတိ ရခုိင္သမတိစြာ ယင္းပိုင္ ပုန္ကန္ခလီေရအတြက္ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမေရ ရခုိင္ျပည္ကုိစြန္႕လုိ႕ တခါတည္းနန္႕ အိႏၵိယျပည္ႀကီးနန္႕ ဂ်ပန္ျပည္မွာနီလီစြာ ေနာက္ျမန္မာျပည္မွာနီပါေရ။ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းအတၳဳပၸတၱိ သိန္းေဖျမင့္ရြီးေရစာအုပ္ကို ၾကည့္ပါလီ။ ယင္းစာအုပ္မွာ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမကုိ ခြီးပုိင္ရြီးထားပါေရ။ ဇာျဖစ္ပါလို႕လဲ။ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမသည္ အာသ်တုိက္ကုိစိုးခလို႕ အဂၤလန္တုိင္းျပည္မွာ ဟုမၼရူးကိုေတာင္းဖို႕လားခီေရ ဦးဘေဖ၊ ဦးရွိန္တည္းဟူေသာ (၂) ေယာက္။ ေအဦးဥတၱမတရားေၾကာင့္။ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း သခင္ပါတီကိုထူေထာင္ေရ။ ျမန္မာျပည္ႀကီးမွာ သခင္လို႕ေပၚလီေရ။ အသူ႕ေက်းဇူးေၾကာင့္လဲ။ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမေက်းဇူးေၾကာင့္။ ေနာက္ဆံုး ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမကုိ မႏၱေလးအစည္းအ႐ံုးတခုကို ဖိတ္ေတဆိုခါ ကမၻာနန္႕အေရးႀကီးေရ ကမၻာ့မွာညီလာခံႀကီး တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ အိႏၵိယျပည္ႀကီး သံုးျပည္မွာ အိႏၵိယမဟာသဗအသင္းႀကီးက ဖိတ္ထားစြာယင္လို႕ လားခီေရအတြက္ေၾကာင့္ (ငါ႐ို႕ကိုအေရးမစုိက္) ဆိုၿပီးေက ခြီးပိုင္ရြီးထားပါေရ။ ဟုတ္ဖို႕လားမွန္ဖို႕လား ၾကည့္ကတ္ပါလီတခ်က္။ ေနာက္ဆံုး ျမန္မာျပည္သို႕ ျပန္လာလတ္ေတခါ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမကို အေရးမစုိက္သည့္အျပင္ တခ်ဳိ႕တခ်ဳိ႕လူတိ ယွဥ္းကပ္ပလုိက္စြာမွာ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ ႐ူးလားခပါေရ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ နပ်ိဳးသီးခြံေကာက္စားလို႕။ ဆီးလိပ္ပုိင္းေကာက္စားလို႕။ ေနာက္ဆံုး ေညာင္တံုးတုိက္မွာ ကြယ္လြန္လားပါေရ။ သတိထား။ ယင္းအတြက္ ေအေလာက္ ေက်းဇူးသ်င္ႀကီးဖြင့္ခလို႕ ကနိျမန္မာျပည္ႀကီးလြတ္လပ္ေရးရနီစြာ။ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ႐ုပ္ထုသည္ ကမၻာေပၚမွာတက္လို႕မဟိ။ ဦး၀ိစာရကေတာ့ ေရႊတိဂံုဘုရားေနာက္က ဟိလီပါယင့္။ သို႕ေသာ္ ရခုိင္သားတိ ယင္းအခ်က္တိကုိ မသိလုိက္ေက အာသ်တုိက္ကုိအလင္းေရာင္ပီးခေရဆရာေတာ္ကုိ အိႏၵိယကထုတ္ေတ အိႏၵိယသမုိင္းႀကီးမွာ အဂၤလိပ္ဘာသာနန္႕ထုတ္ေတစာအုပ္မွာ ရြီးထားပါေရ။ ဇာရြီးထားေလ။ ဘုရား႐ုပ္ေတာ္ပုိင္ ရြီးထားပါေရ (The Light of Asia) (အာသွ်တုိက္ အလင္းေရာင္) လို႕ ရြီးထားပါေရ။

ကနိ ရခုိင္သား႐ို႕ေရ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕အဖမဟိလို႕ ေအပိုင္ခံနီရေရ။ (ငါ႐ို႕၏ ကမၻာကိုေဂါင္းေဆာင္ၿပီး ဖခင္ျပဳလားခေရ ရခုိင့္ေဂါင္းေဆာင္ႀကီးကုိ ေအနိ မမိျခင္းအားျဖင့္ ငါ႐ို႕သည္ေအာင္ျမင္အံ့) ဟူ၍ ပထမဆံုး ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမကုိ ဂါရ၀ျပဳကတ္ပါ။ ေက်နပ္ကတ္ပါ။ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕မွာက်ခါ ေအအခ်က္ကို လြမ္းလြမ္းဆြီးဆြီး ေတးျခင္းေခ်တပုဒ္ (၃) မိနစ္၊ (၃) စကၠန္႕ေလာက္လုပ္ၿပီးေက ဖြင့္ခပါေရ။ (အိုအသွ်င္၊ ေက်းဇူးေတာ္အသ်င္ဦးဥတၱမ ရခုိင္သူရခုိင္သား႐ို႕၏ၿမီးငယ္ျမစ္ငယ္႐ို႕ကုိ အဂုအခါ ဇာဘံုဘ၀မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ တခ်က္ေခ်လာၿပီး ၾကည့္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕ ဦးခ်ပါ၏) လုိ႕ ဦးခ်ခပါေရ။ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမအ႐ုပ္နန္႕တကြ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕ဦးခ်စြာပါ။

(ဒုတိယပုိင္းၿပီး၏)

ဆရာႀကီးသည္ မိန္းခြန္းေဟာေျပာရာ၌ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမကဲ့သို႕ မေၾကာက္မရြံ႕ ျပတ္ျပတ္သားသား၊ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဟာေျပာတတ္သျဖင့္ (တစည) ပါတီမွ သူရဦးေစာျဖဴ၊ ဦးညီညီလြင္႐ို႕သည္ သက္သီခံပစၥည္းမ်ားနန္႕အတူ ျမန္မာတုိင္းမွဴးထံမွာလည္းေကာင္း၊ န၀တအႀကီးအကဲ႐ို႕ထံမွာလည္းေကာင္း အေရးယူဖမ္းဆီးရန္ လားေရာက္တုိင္ၾကားၾကေသာေၾကာင့္ စစ္ေတြအက်ဥ္းေထာင္၌ ဤသို႕ မသီသင့္ဘဲ လ်င္ျမန္စြာသီဆံုးလားရျခင္းျဖစ္ပါေရ။ ဆရာႀကီးအား စာရြီးသူ ဤသို႕ဂုဏ္ျပဳအပ္ပါသည္။

အသ်င္ဣႏၵာစကၠ
(ေဗဒင္ႏွင့္သမုိင္းသုေတသီ)
(၄။၆။၂၀၀၅)

(ရခိုင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးစာေစာင္မွ)